ဒုတိယပိုင်း ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးလုပ်ငန်းခွင်တွင် လုပ်ကိုင်ရသည့်ဆွဲဆောင်မှုနှင့် ပြောဆိုဆက်ဆံပုံ နည်းလမ်းများ

ဒုတိယပိုင်းတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလမှ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလအတွင်း ကျင်းပခဲ့သည့် သတ်မှတ်ထားသော အထူးကျွမ်းကျင်မှုလုပ်သားစနစ်အကြောင်းရှင်းလင်းပွဲ “Japan Care Worker Guide (JCWG) အွန်လိုင်းဟောပြောပွဲ” တွင် ပါဝင်ခဲ့ကြသည့် ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအလုပ်နှင့်ဆက်စပ်သော ဂျပန်ရောက်နိုင်ငံခြားသား ၇ဦးတို့အား “ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးလုပ်ငန်းခွင်တွင် လုပ်ကိုင်ရသည့်ဆွဲဆောင်မှုနှင့် ပြောဆိုဆက်ဆံပုံ နည်းလမ်းများ” ဟူသောခေါင်းစဉ်ဖြင့် ဆွေးနွေးမေးမြန်းခဲ့ပါသည်။

မစ္စ အီတိုး : အားလုံးပဲ မင်္ဂလာပါရှင့်။ အခုကစတင်ပြီး “ဂျပန်ရောက်နိုင်ငံခြားသားများ၏ ဂျပန်မှာအလုပ်လုပ်ရခြင်းနှင့်ပတ်သက်သည့် စိတ်ရင်းမှန် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ” ရဲ့ ဒုတိယပိုင်းအနေနဲ့ “ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးလုပ်ငန်းခွင်တွင် လုပ်ကိုင်ရသည့်ဆွဲဆောင်မှုနှင့် ပြောဆိုဆက်ဆံပုံ နည်းလမ်းများ” နဲ့ ပတ်သက်ပြီးဆွေးနွေးမှုကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားချင်ပါတယ်။ ပထမပိုင်းနဲ့ဆက်လက်ပြီး ဆရာ မစ္စတာ ဆူဇူကီးကိုလည်း အတူတကွဖိတ်ခေါ်ချင်ပါတယ်ရှင့်။

 

မစ္စတာ ဆူဇူကီး : ကူညီဆောင်ရွက်ပေးပါဦးခင်ဗျာ့။

 

မစ္စ အီတိုး : ဒါဆိုရင် ဒုတိယပိုင်းမှာ ပါဝင်တင်ဆက်ပေးသွားမယ့်သူတွေကို မိတ်ဆက်ပေးချင်ပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသူ မစ္စ အာယု၊ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသူ မစ္စ လာ့ဗလီးနဲ့ မစ္စ စတဲလ်လာ၊ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံသူ မစ္စ စည်သူမီနီ နှင့် မစ္စ အာရှိနီ၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသူ မစ္စ လင်းနဲ့ မစ္စဟွိုင်း တို့ ၇ဦးပဲဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့အားလုံးဟာ Japan Care Worker Guide (JCWG) အွန်လိုင်းဟောပြောပွဲမှာလည်း ပါဝင်တင်ဆက်ပေးခဲ့ကြပြီး ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးလုပ်ငန်းခွင်မှာလုပ်ကိုင်နေတဲ့ စီနီယာများအဖြစ် ဆွေးနွေးမှုကိုနားထောင်ခဲ့ရပါတယ်။ ‌ဟောပြောပွဲပြီးတဲ့နောက်မှာ စိတ်အနေအထား ပြောင်းလဲသွားတာမျိုးများရှိခဲ့ပါသလား?

 

မစ္စ အာယု (အင်ဒိုနီးရှား) : အခုထက်ပိုပြီး ဂျပန်ဘာသာစကားကို ပိုတော်အောင်လုပ်ရမယ်လို့ တွေးမိခဲ့ပါတယ်။ ဂေဟာအသုံးပြုသူတွေနဲ့ ဒီထက်ပိုပြီး ပြောဆိုဆက်ဆံမှုတွေ လုပ်နိုင်ချင်ပါတယ်။

 

မစ္စ လာ့ဗလီး (ဖိလစ်ပိုင်) : မိသားစုအတွက်လည်း ပိုပြီးအလုပ်ကိုကြိုးစားချင်တယ်လို့ တွေးမိခဲ့ပါတယ်။ ကုမ္ပဏီနဲ့ ဂေဟာတွင်းလေ့လာရေးတွေမှာ တက်တက်ကြွကြွပါဝင်ပြီး ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးနည်းပညာတွေကို မြှင့်တင်ပြီးတော့ ပညာတွေအများကြီးကို သင်ယူချင်ပါတယ်။

 

မစ္စ အာရှိနီ (သီရိလင်္ကာ) : ဂျပန်ကိုလာချင်နေကြတဲ့ နိုင်ငံရပ်ခြားကသူတွေကို ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ အကြောင်းအရာတွေ ပြောပြပေးနိုင်ခဲ့တဲ့အတွက် ဝမ်းသာမိပါတယ်။

 

မစ္စ လင်း (ဗီယက်နမ်) : လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေနဲ့ မိသားစုဝင်တွေက ချီးကျူးခဲ့ကြတာမို့ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ယုံကြည်မှုရှိလာခဲ့ပါတယ်။ ဗီယက်နမ်မှာရှိတဲ့ ဂျူနီယာတွေကလည်း “ဂျပန်ကိုမြန်မြန်လာပြီး အလုပ်လုပ်ချင်ပြီ” လို့ ပြောနေကြပါတယ်။

 

မစ္စ အီတိုး : အားလုံးပဲ ဟောပြောပွဲမှာပါဝင်လိုက်ရတာ အကျိုးရှိခဲ့တဲ့ပုံပဲနော်။ ဆက်လက်ပြီး အားလုံးကို “ကြိုက်နှစ်သက်တဲ့ ဂျပန်ဘာသာ ဝေါဟာရ” နဲ့ “ကြိုက်နှစ်သက်မိတဲ့ အကြောင်းပြချက်” ကို မေးမြန်းသွားချင်ပါတယ်။

 

မစ္စ လာ့ဗလီး (ဖိလစ်ပိုင်) : ကျွန်မကြိုက်တဲ့ ဂျပန်စာလုံးကတော့ “အအိ” ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မရဲ့နာမည်က Lovely ဖြစ်ပြီး ရင်းနှီးတဲ့သူတွေက “Lovely-chan” လို့ ခေါ်ကြပါတယ်။ “LOVE” ဟာ ဂျပန်ဘာသာမှာ “အအိ- အချစ်” ဖြစ်ပါတယ်။ ချစ်ခြင်းမေတ္တာတွေသာရှိမယ်ဆိုရင် ငြိမ်းချမ်းရေးလည်းဆက်လက်တည်ရှိနေမှာပါ။ (ရယ်လျက်)

 

မစ္စ စည်သူမီနီ (သီရိလင်္ကာ) : ကျွန်မက ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအလုပ်ကနေတဆင့် “အမြဲတမ်းအတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်” ဆိုတဲ့ ကျေးဇူးဥပကာရဝေါဟာရကို ကြိုက်မိခဲ့ပါတယ်။ ဂေဟာအသုံးပြုသူအားလုံးဆီက ဒီလိုစကားလုံးမျိုး ပြောပေးကြတယ်ဆိုရင် အရမ်းကို ဝမ်းသာရပါတယ်။

 

မစ္စ ဟွိုင်း (ဗီယက်နမ်) : ကျွန်မကြိုက်နှစ်သက်တဲ့ဝေါဟာရကတော့ “ကြိုးစားပါ” ဖြစ်ပါတယ်။ လူတွေကို အင်အားတက်စေတဲ့ အရမ်းကောင်းတဲ့စကားလုံးဖြစ်တာပေါ့နော်။ ကျွန်မလည်း ပင်ပန်းနေတဲ့အချိန်မှာ “ကြိုးစားပါ” လို့ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ပြန်အားပေးတာပေါ့။

 

မစ္စတာ ဆူဇူကီး :  အားလုံးက နေ့စဉ်ဘဝမှာအသုံးများတဲ့စကားလုံးတွေကို ကြိုက်တယ်ဆိုတာက အရမ်းကို နှစ်လိုဖွယ်ကောင်းတာပေါ့နော်။

 

မစ္စ အီတိုး : ဒါဆိုရင် နောက်ထပ်မေးခွန်းတစ်ခုကတော့ ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအလုပ်လုပ်နေစဉ်မှာ ပြောဆိုဆက်ဆံရတာ ခက်ခဲလိုက်တာလို့ ခံစားမိခဲ့တာမျိုး ရှိပါသလား?

 

မစ္စ အာရှိနီ (သီရိလင်္ကာ) : ပြောချင်တာတွေရှိပေမယ့် ဂျပန်ဘာသာနဲ့ ဘယ်လိုပြောရင်ကောင်းမလဲဆိုပြီး မသိခဲ့တာမျိုးလည်း ရှိခဲ့တာပေါ့နော်။ စီနီယာတွေဆီကို ဂေဟာအသုံးပြုသူတွေဖက်က တောင်းဆိုချက်တွေကို တဆင့်ပြန်ပြောပြဖို့ ခက်ခဲတာတို့ ရှိခဲ့ပါတယ်။

 

မစ္စ လင်း (ဗီယက်နမ်) :  ကျွန်မကတော့ ယဉ်ကျေးတဲ့အသုံးအနှုန်းတွေက ခက်ခဲတယ်လို့ထင်ပါတယ်။ ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင်သုံးတတ်မယ်ဆိုရင် ပြောဆိုဆက်ဆံရာမှာ လွယ်ကူချောမွေ့မယ်ဆိုပေမယ့် မှားသွားပြီဆိုရင် ရိုင်းပျသလိုဖြစ်သွားမှာဆိုတော့လေ….။ ကျွန်မက ယဉ်ကျေးတဲ့အသုံးအနှုန်းတွေရှိတဲ့ ဗီယက်နမ်မှာ ကြီးပျင်းခဲ့တာဖြစ်လို့ ဂျပန်မှာလည်း သတိထားပြီး ပြောဆိုနေပါတယ်။

 

မစ္စ အီတိုး  :  ဂျပန်ဘာသာက ဒေသိယစကားတွေလည်း ခက်တယ်လို့ထင်ပါတယ်။ သီးခြားဖြစ်တဲ့ ဝေါဟာရအသုံးအနှုန်းတွေကို နားမလည်တာမျိုးဖြစ်ခဲ့တာတွေရော မရှိဘူးလား?

 

မစ္စ အာရှိနီ (သီရိလင်္ကာ) :  နာဂါဆာကီဒေသိယစကားမှာ “ကောင်းတယ်” ဆိုတာကို “yoka” လို့ ပြောပါတယ်။ အဲဒါအပြင် “သွားမှဖြစ်မယ်” ဆိုတာကို “ikanba” “မသိဘူး” ဆိုတာကို “wakaran” “shiran” ဆိုပြီး ပြောကြပါတယ်။

 

မစ္စ လင်း (ဗီယက်နမ်) :  ဟိုကိုင်းဒိုးမှာဆို ဒေသိယဝေါဟာရတော်တော်များတယ်။ ဥပမာ “ချစ်စရာကောင်းတယ်” ဆိုတဲ့အဓိပ္ပါယ်နဲ့ “menkoi” ။ “အေးတယ်” ကိုကျတော့ “shakkoi” လို့ ပြောကြတယ်။

 

မစ္စ အာယု (အင်ဒိုနီးရှား) : အိုခယာမမှာတော့ “ပင်ပန်းလိုက်တာ” ဆိုတာကို “ere”၊ “ပူတယ်” ကို “achii”၊ “ချမ်းတယ်” ကို “samii” လို့ပြောကြတာကို အံ့ဩမိခဲ့ရတယ်။ ဂျပန်ဘာသာသင်တန်းကျောင်းတွေမှာ မသင်ခဲ့ရတဲ့ ဝေါဟာရအသုံးအနှုန်းတွေဖြစ်နေတော့လေ…..။ အခုတော့ အိုခယာမဒေသိယစကားနဲ့တောင် ပြောတတ်နေပါပြီ။

 

မစ္စ စတဲလ်လာ (ဖိလစ်ပိုင်) : နာဂါနိုမှာတော့ “ပင်ပန်းလိုက်တာ” ဆိုတာကို “goshitai” လို့ ပြောပါတယ်။ စပြီးကြားကြားချင်းတုန်းက ဂေဟာအသုံးပြုတွေအားလုံးက တညီတညွတ်တည်း “ခါးနာလိုက်တာ” ဆိုပြီး ညည်းတွားနေကြတယ်လို့ နားလည်မှုလွဲခဲ့ရသေးတယ်။

 

မစ္စတာ ဆူဇူကီး : အားလုံးက ဂျပန်ဘာသာစကား တော်ကြပြီးသားဆိုပေမယ့် စကားလုံးရဲ့အဓိပ္ပါယ်ကို “နားလည်သဘောပေါက်တယ်” ဆိုတဲ့အချက်ကို အဓိကထားပြီး ပြောဆိုဆက်ဆံနေကြတာပေါ့နော်။

အမှန်တကယ်တော့ ဆရာမ မစ္စ အီတိုးက တိုကျိုမှာအနေကြာပြီဆိုပေမယ့် ပုံမှန်ဆိုရင် အိုဆာကာဒေသိယ စကားနဲ့ ပြောဆိုတတ်တဲ့သူတစ်ယောက်ပါ။ ဒါပေမယ့် အိုဆာကာဒေသိယစကားပြောသူအချင်းချင်းဆိုရင် အံဝင်ခွင်ကျ ဖြစ်လွယ်တတ်တာမျိုးလည်း ရှိတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ အဓိပ္ပါယ်ပေါက်လား မပေါက်ဘူးလားဆိုတာတင်သာမက ကြင်နာတတ်တဲ့အနေအထားမျိုးနဲ့ ရင်းရင်းနှီးနှီး စကားပြောဆိုတာလည်းပဲ အရေးပါတယ်မဟုတ်ပါလား။

 

မစ္စ အီတိုး : အားလုံးဆီကနေ ပြောဆိုဆက်ဆံမှုရဲ့အရေးပါတဲ့အချက်ကို တဖန်ပြန်လည်ပြီး သင်ယူလိုက်ရတယ်လို့ ထင်မိပါတယ်။ ဒါဆိုရင် တတိယပိုင်းမှာ ပြန်လည်တွေ့ဆုံကြပါစို့လား။

 

ဤဆောင်းပါးတွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ၏ပုံရိပ်များကို မှတ်တမ်းတင်ထားသည့် ဗီဒီယိုမှ အကြောင်းအရာ တစိတ်တဒေသအား မိတ်ဆက်‌ပေးခဲ့ပါသည်။ ဗီဒီယိုထဲတွင်တော့ ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးလုပ်ငန်းခွင်၏ အပြန်အလှန်ပြောဆိုဆက်ဆံပုံနှင့်ပတ်သက်၍ ဂျပန်ရောက် နိုင်ငံခြားသားများမှ ပို၍အသေးစိတ်စွာ ပြောကြားပေးထားပါသည်။ အပြည့်အစုံအား အောက်တွင်ကြည့်ရှုပါ။