ဂျပန်သို့မသွားခင် စဉ်းစားသင့်သည့်အရာ၊ ပြင်ဆင်သင့်သည့်အရာ

ဘာကြောင့် ဂျပန်နိုင်ငံ၏ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအလုပ်ကို ရွေးချယ်ခဲ့တာလဲ [1]?

လူအပေါ်မှာမူတည်၍ အကြောင်းပြချက်ဟူသည်မှာ အမျိုးမျိုးရှိတတ်ကြပါလိမ့်မည်။ ဥပမာအားဖြင့် ကလေးဘဝကတည်းက ဂျပန်နိုင်ငံကိုသွားကြည့်ချင်သည်ဟုတွေးထင်ခဲ့သူ၊ မိမိနိုင်ငံတွင် သူနာပြုအတွေ့အကြုံမှ မှတ်ဉာဏ်ချို့ယွင်းမှုရောဂါ (Dementia) ပြုစုစောင့်ရှောက်ခြင်းကို သင်ယူလေ့လာချင်သည်ဟုတွေးထင်ခဲ့သူ၊ ဂျပန်လူမျိုးများဟာ တည်ကြည်ဖြောင့်မတ်သူများဟု ကြားခဲ့ရပြီး အတူတူအလုပ်လုပ်ကြည့်ချင်သည်ဟု တွေးထင်ခဲ့သူစသည့်သူများဖြစ်ပါသည်။

– ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးဝန်ထမ်းအဖြစ် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့်နိုင်ငံခြားသားများထံမှ “ဘာကြောင့် ဂျပန်မှာပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအလုပ်ကိုရွေးချယ်တာလဲ?” ဟု မေးမြန်းကြည့်ခဲ့ပါသည်။

・“အနာဂတ်မှာ မိဘနှစ်ပါးအတွက် ပြုစုစောင့်ရှောက်မှုလိုအပ်လာခဲ့ရင်ဆိုတဲ့အကြောင်းကို စဉ်းစားပြီး ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ပြုစုစောင့်ရှောက်မှုကို စနစ်တကျသင်ယူကြည့်ချင်တယ်လို့တွေးမိခဲ့ပါတယ်။ ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအလုပ်က “ကုသိုလ်ကောင်းမှုတွေ” ရနိုင်တဲ့ ထူးကဲကောင်းမွန်တဲ့အလုပ်လို့ ထင်ပါတယ်” (အမ်စံ – မြန်မာ)

・“မူလတန်းတုန်းက ဂျပန်လူမျိုးတွေတည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ကစားကွင်းကိုသွားရတာက အရမ်းပျော်စရာ ကောင်းပြီး “ဒီလိုကစားကွင်းကြီးကိုတည်ဆောက်နိုင်တဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံကိုတစ်ခါလောက်တော့ သွားကြည့်ချင်တယ်” လို့ တွေးမိခဲ့တယ်။ အဲဒီနောက်မှာတော့ တက္ကသိုလ်မှာစာသင်ပြီး သူနာပြုလက်မှတ်ရရှိခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီတက္ကသိုလ်ကဆရာမရဲ့မိတ်ဆက်ပေးမှုနှင့် ဂျပန်မှာ ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအလုပ်လုပ်လို့ရတာကိုသိခဲ့ပြီး အခွင့်အရေးကောင်းပဲလို့ထင်ခဲ့တယ်” (အန်စံ – အင်ဒိုနီးရှား)

・“မိသားစုအတွက်အလုပ်လုပ်ပေးချင်တယ်လို့တွေးခဲ့ပေမယ့်လည်း အဲဒီအချိန်တုန်းက ဖိလစ်ပိုင်မှာ အလုပ်အကိုင်အခွင့်လမ်းနည်းခဲ့တဲ့အတွက် နိုင်ငံရပ်ခြားမှာပဲအလုပ်လုပ်တော့မယ်လို့တွေးခဲ့တယ်။ ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးက စေ့စပ်သေချာပြီး နည်းပညာမြင့်မားတာကိုသိခဲ့လို့ လေ့လာ သင်ယူချင်တယ်လို့တွေးခဲ့ပါတယ်” (ဂျေစံ – ဖိလစ်ပိုင်)

・“မိခင်နိုင်ငံမှာတုန်းက သူနာပြုတစ်ယောက်အနေနှင့် ဆေးရုံမှာအလုပ်လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေကိုအရမ်းချစ်ခင်ပြီး မှတ်ဉာဏ်ချို့ယွင်းတဲ့ရောဂါပြုစုစောင့်ရှောက်မှုကို သင်ယူချင်တယ်လို့တွေးခဲ့ပြီး ဂျပန်ကိုလာခဲ့တာပါ” (ပီစံ – အင်ဒိုနီးရှား)

[1] 三菱UFJリサーチ&コンサルティング株式会社 「外国人介護職員の受入れと活躍支援に関するガイドブック」Mitsubishi UFJ Research & Consulting Co.,Ltd. “Guidebook for Accepting and Supporting Foreign Care Workers”

 

မိမိနိုင်ငံအတွင်း သတင်းအချက်အလက်စုဆောင်းခြင်းက?

“တက္ကသိုလ်တက်နေစဉ် အိမ်တိုင်ရာရောက်ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးလုပ်ခဲ့တုန်းက သွားပြုစုပေးရတဲ့ မိသားစုဆီက ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအကြောင်းကို ကြားခဲ့ရတယ်။ အဲဒီလိုနဲ့ အင်တာနက်မှာ ဂျပန်ရဲ့ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအလုပ်ကို အသေးစိတ်ရှာဖွေလေ့လာခဲ့တယ်” ဟု အင်ဒိုနီးရှားမှ မစ္စ ရစ္စဝန်တီကပြောပြပေးခဲ့ပါသည်။ အခြားမှာလည်း “ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ ကျန်းမာရေး၊ အလုပ်သမားနှင့် လူမှုဖူလုံရေးဝန်ကြီးဌာန ဝက်ဘ်ဆိုဒ်မှာ အသိပေးကြေညာချက်ကိုဖတ်ပြီး ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအကြောင်းကို သိခဲ့ရတယ်”၊ “ကုမ္ပဏီ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်ဆီက ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ ပြုစုစောင့်ရှောက်ခြင်းအကြောင်းကို ကြားခဲ့ရတယ်” စသည် အမျိုးမျိုးသော သတင်းရင်းမြစ်များမှ တဆင့် ဂျပန်တွင်ရှိသည့်ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအလုပ်ဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက်များကို ရယူနေကြသည်ဟုသိရပါသည်။ ထို့အပြင် နိုင်ငံတွင်းရှင်းလင်းပွဲနှင့် အွန်လိုင်းဆွေးနွေးပွဲ စသည်တို့ကိုလည်း နိုင်ငံအသီးသီးတွင် ကျင်းပပေးနေသည့်အတွက် စိတ်ပါဝင်စားသူများအနေဖြင့် အင်တာနက်တွင် ရှာဖွေကြည့်ပါ။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်နှောင်းပိုင်းမှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်အစောပိုင်းကာလအထိ အွန်လိုင်းဆွေးနွေးပွဲများကိုလည်း ကျင်းပသွားပါမည်။ အင်ဒိုနီးရှား၊ မြန်မာ၊ မွန်ဂို၊ နီပေါ၊ ကမ္ဘောဒီးယားမှပုဂ္ဂိုလ်များအနေဖြင့် ဤနေရာတွင် အသေးစိတ်ကို စစ်ဆေးကြည့်ပါ။ (လင့်ခ်)

 

ဂျပန်နိုင်ငံသို့မသွားခင် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုကာလက?

“ဂျပန်နိုင်ငံကိုသွားမယ်” “ပြုစုစောင့်ရှောက်ခြင်းအလုပ်ကိုလုပ်မယ်” ဟုဆုံးဖြတ်ပြီးသည့်အချိန်မှစ၍ ၁ နှစ်မှ ၁ နှစ်ခွဲအကြာလောက်တွင် ဂျပန်သို့လာခဲ့ကြသူတွေများသည်ဟုဆိုပါသည်။ သို့သော် ဂျပန်ဘာသာစကားအရည်အချင်းနှင့် ပြုစုစောင့်ရှောက်မှုမှာ စိတ်ပါဝင်စားခြင်းမြင့်မားမှုကိုလိုက်၍ ပြင်ဆင်ချိန်ကာလမှာကွဲပြားပါလိမ့်မည်။ ထို့အပြင် မိသားစုဝင်များ၏နားလည်မှုနှင့် အလုပ်ခန့်အပ် ပေးမည့် ဂေဟာအားရှာဖွေတွေ့ရှိမှုသည်လည်း ပြင်ဆင်ချိန်ကာလအား ကြီးမားစွာ ပြောင်းလဲ ပေးနိုင်သည့်အကြောင်းရင်းတစ်ရပ်ဖြစ်ပါသည်။ ဗီယက်နမ်မှ မစ္စ ဟုန်သီငုပ်အန်းက “ဂျပန်မှာ ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအလုပ်သွားလုပ်မယ်လို့တွေးမိတာက တက္ကသိုလ်ကျောင်းပြီးခါစလောက်ကပါ။ အဲဒီအချိန်ကနေ ဂျပန်ကိုရောက်လာဖို့အထိ ခန့်မှန်းခြေ ၁ နှစ်ခွဲလောက်ကြာခဲ့ပါတယ်” ဟု ပြောပြပါသည်။

ထို့နောက် ဂျပန်နိုင်ငံသို့မသွားခင်ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရာတွင် မေ့ထား၍မဖြစ်သည့်အရာမှာ နေထိုင်မည့် နေရာရွေးချယ်ခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။ မစ္စ ဟုန်သည် “ဂျပန်မှာနေထိုင်ဖို့နေရာက ကျွန်မကို အလုပ်ခန့်‌ပေးမယ့်ဂေဟာကလူနှင့် တိုင်ပင်ပြီးဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ တိုင်ပင်တဲ့အကြောင်းအရာတွေက နေချင်တဲ့နေရာရဲ့အိမ်ငှားခ၊ တစ်ယောက်တည်းလား နှစ်ယောက်တွဲနေမှာလား၊ ဂေဟာနှင့် နီးလား ဝေးလား၊ အလုပ်အသွားအပြန်လုပ်ဖို့က လမ်းလျှောက်ပြီးတော့လား စက်ဘီးနဲ့လား၊ တိုက်ခန်း ပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့နယ်မြေအေးချမ်းမှု စသဖြင့်ပေါ့။ အရမ်းကို သဘောကောင်းကောင်းနှင့် ကူညီပေးခဲ့တယ်” ဟု ပြောပြပေးခဲ့ပါသည်။

 

 

မိသားစုဝင်များ၏နားလည်မှုဟာလည်း အရေးပါခြင်း

အင်ဒိုနီးရှားမှ မစ္စ ရစ္စဝန်တီဟာ မိသားစုထံမှအားပေးမှုကိုလည်းရရှိပြီး ဂျပန်နိုင်ငံမှာ ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအလုပ်ကိုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်ဟု ပြောပြပေးခဲ့ပါသည်။ “ကျွန်မ ဂျပန်သွားမှာကို ကန့်ကွက်ခဲ့တဲ့မိသားစုဝင်မရှိခဲ့ပါဘူး။ ဂျပန်မှာကြိုးစားပါလို့တောင် အားပေးခဲ့ကြသေးတယ်။ အားအရှိဆုံးဖြစ်ခဲ့တာက “မိသားစုကိုစိတ်ပူဖို့မလိုဘူး၊ ဂျပန်မှာ သေသေချာချာကြိုးစားနော်။ အမြဲတမ်းအားပေးနေမယ်” လို့ မိဘတွေဆီက ကြင်နာမှုအပြည့်နှင့်စကားသံကို ကြားခဲ့ရတဲ့အချိန်ပါ”

တစ်ဖက်မှာလည်း မိဘတွေကိုနားလည်အောင်ရှင်းပြဖို့လိုအပ်တဲ့အခါမျိုးလည်း ရှိသည်ဟုဆိုပါသည်။ ဖိလစ်ပိုင်မှ မစ္စတာ အဲလ်ဘတ် ဖာနန်ဒက်ဇ်က “မိဘတွေက စ,စချင်း ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးဝန်ထမ်း အနေနှင့် ဂျပန်မှာအလုပ်လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ကျွန်တော့်ကို ကန့်ကွက်ခဲ့ကြတယ်။ မိဘတွေက ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးအလုပ်ကို ဘာမှန်းမသိခဲ့ကြဘူးလို့ထင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေး ဝန်ထမ်းမဟုတ်ဘဲ သူနာပြုအနေနှင့် အလုပ်လုပ်သင့်တယ်လို့ တွေးနေခဲ့ကြလို့လားမသိပါဘူး။ အချိန်ယူရှင်းပြပြီး နောက်ဆုံးမှာ‌တော့ ကျွန်တော့်ကိုပံ့ပိုးပေးခဲ့ကြပါတယ်” ဟု ပြောပြပေးခဲ့ပါသည်။

 

ဂျပန်နိုင်ငံသို့မသွားခင် စိုးရိမ်မိတဲ့အရာက?

“ဂျပန်ရဲ့နေထိုင်မှုပုံစံပါ။ ကျွန်မက အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်ဖြစ်တဲ့အတွက် စားလို့မရတဲ့ အစားအစာတွေ ရှိပါတယ်။ ဟာလာလ်အစားအစာတွေကို နီးစပ်ရာစူပါမားကတ်မှာ ဝယ်လို့ရပါ့မလား စိုးရိမ်ခဲ့တယ်” ဟုပြောလာသည်မှာက အင်ဒိုနီးရှားမှ မစ္စ ရစ္စဝန်တီဖြစ်ပါသည်။ ဂျပန်မှာနေထိုင်ရန်စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂျပန်နိုင်ငံတွင်အလုပ်လုပ်နေကြသည့် မိမိနိုင်ငံမှ ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေးဝန်ထမ်းများ ထံမှာတိုင်ပင်ခြင်း၊ အလုပ်လုပ်မည့်ဂေဟာဝန်ထမ်းထံမှ သတင်းအချက်အလက်ရယူခြင်းများ ပြုလုပ်ကာ ကြိုတင်ဖြေရှင်းကြသည်ဟုသိရပါသည်။ ထို့အပြင် နိုင်ငံမှထွက်ခွါရန်နီးကပ်လာသည်နှင့် ဂျပန်ဘာသာဖြင့်ဆက်သွယ်ရမည့်ကိစ္စများ တိုးပွားလာသည့်အတွက် ဘာသာစကားဆိုင်ရာအပိုင်း မှာလည်း စိုးရိမ်လာကြသည်ဟုသိရပါသည်။ “စိုးရိမ်ခဲ့တာက ဂျပန်စာကျွမ်းကျင်မှုပါ။ ဂျပန်စာကို ကောင်းကောင်းမရဘူးဆိုရင် ဘာမှလုပ်လို့မရဘူးလို့ထင်ပြီး အပြင်းအထန် လေ့လာခဲ့ရတယ်” ဟူသော မှတ်ချက်လည်းရှိပါသည်။

အစားအသောက်နှင့်ဘာသာရေး၊ နေထိုင်မှုအလေ့အထစသည့် စိတ်မအေးရသည်များရှိခဲ့ပါက တက်တက်ကြွကြွနှင့် လူအမျိုးမျိုးအဖုံဖုံထံမှာ ချဉ်းကပ်တိုင်ပင်ခြင်းဟာ ဖြေရှင်းနိုင်ရန်ဖြတ်လမ်း ဖြစ်ပါလိမ့်မည်။